Wystawa „Współcześni Słowianie: Gromada MiR na fotografiach w latach 2013–2023” to dokumentalna podróż fotograficzna przez rodzimą kulturę i obrzędowość współczesnych Słowian. Wernisaż odbędzie się w poniedziałek, 11 września, w Spółdzielczym Domu Kultury „Tęcza” w Tychach. Autorem zdjęć jest Karol Gruszka z Tyskiego Towarzystwa Fotograficznego, który od 10 lat dokumentuje słowiańską gromadę MiR – jedną z największych w Polsce słowiańskich grup religijnych.

– Od dawna zastanawiałem się, dlaczego Polacy tak mało lub nic nie wiedzą o religii i kulturze swoich przodków. W szkołach uczymy dzieci o mitologii antycznej Grecji czy Rzymu, a nic lub prawie nic o wczesnośredniowiecznej kulturze i religii mieszkańców naszych ziem – mówi Karol Gruszka.

Wianek uwity ze świeżych ziół i kwiatów o poranku w dniu kupalnym jest symbolem kobiecej siły magicznej, a także gotowości, chęci do podjęcia bliższej relacji z mężczyzną (nie tylko tej o charakterze fizycznym).

W ciągu ostatnich dziesięciu lat autor towarzyszył współczesnym Słowianom w ich obrzędach, które pomimo setek lat chrystianizacji wciąż przetrwały i są kultywowany przez gromady rodzimowiercze nie tylko w Polsce, ale także na Litwie, Łotwie, Białorusi czy Ukrainie.

– Obrzędy widoczne na fotografiach nie są inscenizacją czy rekonstrukcją tylko autentycznymi wydarzeniami religijnymi. Widoczne na zdjęciach rytuały związane są z kultem religijnym dawnych Bogów jak Świętowita, Peruna czy Welesa – mówi autor wystawy.

Na dwudziestu fotografiach zobaczyć będzie można między innymi takie słowiańskie święta jak Noc Kupały, Jare Gody, Szczodre Gody czy Dziady. Fotografiom towarzyszą opisy, które osobom niezaznajomionym ze Słowiańską religią pozwolą zrozumieć scenę danej fotografii.

Wernisaż rozpocznie się o godz. 18.00. Fotografie będzie można oglądać do 9 października, wstęp jest wolny.

Karol Gruszka - Tyskie Towearzystwo Fotograficzne, wystawa w SDK Tęcza Tychy
Podczas słowiańskiej swadźby, czyli „ślubu” dochodzi do przeniesienia duszy panny młodej do rodu jej męża. Panna młoda symbolicznie umiera, aby narodzić się ponownie, pod nowym nazwiskiem.

Będzie to pierwsza indywidualna wystawa fotograficzna Karola Gruszki. Na początku 2023 roku w Galerii im. Śleńdzińskich w Białymstoku można było zobaczyć film dokumentalny „Granica Wojny” przedstawiający pierwsze dni wojny na granicy polsko-ukraińskiej. Dokument zrealizowany razem z Julią Karasiewicz oraz Tomaszem Kazaneckim, towarzyszył wystawie zdjęć Beaty Zawrzel.

Autor od lat porusza się w granicach sztuk wizualnych i realizuje multimedialne reportaże, za które został nagrodzony m.in. Nagrodą ArtFront 2015 za projekt „Pokłady Pamięci”, wyróżnieniem w Ogólnopolskim Konkursie im. Krystyny Bochenek za reportaż „Śląsk za szybami”. W 2014 roku razem z Marią Zawałą odebrał nagrodę Grand Press Digital przyznaną redakcji „Dziennika Zachodniego”. W ostatnim czasie wraz z Julią Karasiewicz, Anną Haczek-Tenizbajew oraz Tomaszem Kazaneckim zdobył 3. miejsce w konkursie Silesia Press za reportaż „W poszukiwaniu ciszy”.

Organizatorzy wystawy: Spółdzielczy Dom Kultury „Tęcza” Tyskiej Spółdzielni Mieszkaniowej „Oskard” i Tyskie Towarzystwo Fotograficzne. SDK „Tęcza” znajduje się w Tychach przy Al. Niepodległości 188.

Karol Gruszka - Tyskie Towearzystwo Fotograficzne, wystawa w SDK Tęcza Tychy
Święto Nocy Kupały to wyjątkowy i magiczny czas, kiedy dzieją się rzeczy niezwykłe. To celebracja miłości fizycznej i duchowej, płodności oraz pełni okresu wegetacyjnego.

To już trzecia w tym roku wystawa indywidualna organizowana wspólnie przez SDK Tęcza i TTF, wcześniej swoje zdjęcia pokazali Maciej Trlik i Izabella Pacek, a pod koniec listopada otwarta zostanie wystawa „Przemiana” Marcina Zimnala.